شیخ مصلح الدین بدیع الدین نوری

Authors

حاجی حسین موسی زاده

استادیار

abstract

شیخ مصلح الدین بدیع الدین نوری (۵۲۵-۶۱۹ق) از علمای صوفی و شاعر و متفکر برجستۀ منطقۀ خجند است. در منابع تاریخی، روایت های گوناگونی راجع به شخصیت برجستۀ این شاعر عارف ذکر شده که در این مقاله به یکی از این روایات اشاره شده است. هرچند امروز این روایت را با اندک تغییرات در بسیاری از تذکره ها می توان مشاهده کرد، صحیح بودن آن برای هیچ کس معلوم نیست. اما در عمق این روایت حقیقتی انکارناپذیر محفوظ است و آن این است که مصلح الدین از فضل و کرم الهی در سن پایین بهره ور بوده است. درخصوص منسوب بودن شیخ مصلح الدین به تصوف و نیز شاعر بودن یا نبودن او نظرهای گوناگونی وجود دارد که در این مقاله به برخی از آن ها اشاره شده است. کتاب خجند نامۀ عارف خان یحیی زاد و مقالۀ «بازیافت پرقیمت» نوشتۀ استاد رحیم جلیل از مهم ترین منابعی هستند که ضمن اشاره به شخصیت عرفانی شیخ مصلح الدین، اشعاری را به او نسبت داده اند. استاد صدرالدین عینی نیز در کتاب خود، نمونه های ادبیات تاجیک، در شمار ۱۱۲ نفر بهترین شاعران و ادیبان تاجیک سدۀ ۱۰-۱۲م شیخ مصلح الدین را ذکر کرده و در آن از آثار این شاعر عارف یک رباعی آورده است. معلومات ذکرشده در این منابع حاکی از آن است شیخ مصلح الدین از شاعران متصوف منطقۀ خجند بوده و مقبره اش نیز تقریباً هشتصد سال پیش در یکی از قبرستان های بزرگ این شهر بنا شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی اندیشه‌ی شهرسازی شیخ شهاب الدین سهروردی

چکیده امروزه با گسترش مسائل و مشکلات در کشورهای مختلف جهان و ناکارآمدی نظریه‌های وارداتی در برخی زمینه ها، ضرورت بکارگیری اندیشه‌های مرتبط با زمینه‌های فکری و اعتقادی را در علوم مختلف از جمله شهرسازی را دوچندان می‌کند، بهره‌گیری از مبانی نظری و اصول معماری و شهرسازی اسلامی و در این راستا مطالعه‌ی آثار و اندیشه متفکرین مسلمان می‌تواند موثر باشد، هدف این پژوهش بررسی اندیشه سهروردی در ابعاد مختلف ...

full text

اندیشه سیاسی شیخ شهاب الدین سهروردی

شیخ اشراق برای حکمت عتیق اهمیت فراوانی قائل شده و حکمای باستان را در درک حقیقت مصیب دانسته است. وی از یک سو درصدد بود تا حکمت زردشت و افلاطون را با یکدیگر ترکیب کند و از سوی دیگر حکمت واحد و کلی و جاودانهای را به وجود آورد که از آموزههای دینی و اسلامی برخوردار باشد. روش شناخت شهودی در اندیشه سهروردی در مرکز قرار میگیرد و دو پایه استدلال و شهود اشراقی پایه های حکمت ذوقی او را تشکیل میدهد. دغدغه ...

full text

جایگاه قرآن کریم در سرچشمه‌های مکتب شیخ شهاب الدین سهروردی

دومین مکتب تأثیرگذار درفلسفه اسلامى در قرن ششم هجرى قمرى به واسطه شیخ شهاب ‏الدین سهروردى به نام حکمت اشراق پایه‏ گذارى شد. ویژگى مهم این مکتب، هماهنگى میان آموزه‌‌هاى غرب و شرق است. وی با مطالعه و فهم اندیشه‌های گوناگون به نوآورى پرداخته و فلسفه خود را بنیاد نهاد. هدف از این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی نگارش گردید، کاوش در تأثّر وی از آموزه‌های قرآن کریم می‌باشد که در نوشته...

full text

جایگاه قرآن کریم در سرچشمه‌های مکتب شیخ شهاب الدین سهروردی

دومین مکتب تأثیرگذار درفلسفه اسلامى در قرن ششم هجرى قمرى به واسطه شیخ شهاب ‏الدین سهروردى به نام حکمت اشراق پایه‏ گذارى شد. ویژگى مهم این مکتب، هماهنگى میان آموزه‌‌هاى غرب و شرق است. وی با مطالعه و فهم اندیشه‌های گوناگون به نوآورى پرداخته و فلسفه خود را بنیاد نهاد. هدف از این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی نگارش گردید، کاوش در تأثّر وی از آموزه‌های قرآن کریم می‌باشد که در نوشته...

full text

مقایسه غزلیات جلال الدین عضد یزدی با مصلح الدین سعدی شیرازی

غزل از مهمترین قالب های شعر فارسی در بیان مضامین مختلف، بویژه مضامین عاشقانه و عارفانه است که درطول تاریخ خود فراز و نشیب های بسیاری را پشت سر گذاشته است. سعدی یکی از بلندترین قله های غزل فارسی از قرن هفتم به بعد محسوب می شود. وی بر شعر بسیاری از شاعران بعد از خود، بویژه بر شعر شاعران قرن هشتم، مانند خواجه حافظ، خواجوی کرمانی، عماد فقیه، جلال عضد و ... تأثیر گذاشته است. یکی از موفق ترین پیروا...

15 صفحه اول

اندیشه سیاسی شیخ شهاب الدین سهروردی

شیخ اشراق برای حکمت عتیق اهمیت فراوانی قائل شده و حکمای باستان را در درک حقیقت مصیب دانسته است. وی از یک سو درصدد بود تا حکمت زردشت و افلاطون را با یکدیگر ترکیب کند و از سوی دیگر حکمت واحد و کلی و جاودانهای را به وجود آورد که از آموزههای دینی و اسلامی برخوردار باشد. روش شناخت شهودی در اندیشه سهروردی در مرکز قرار میگیرد و دو پایه استدلال و شهود اشراقی پایه های حکمت ذوقی او را تشکیل میدهد. دغدغه ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
رودکی ( پژوهش های زبانی و ادبی در آسیای مرکزی )

جلد ۸، شماره ۱۴، صفحات ۹۱-۱۰۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023